Cơ chế mua bán điện trực tiếp (DPPA) đang mở ra cơ hội mới cho doanh nghiệp Việt Nam tiếp cận nguồn điện mặt trời một cách linh hoạt và hiệu quả. Với việc cho phép ký kết hợp đồng trực tiếp với nhà sản xuất năng lượng tái tạo, DPPA giúp tối ưu chi phí, đáp ứng mục tiêu phát triển bền vững và nâng cao năng lực cạnh tranh. Bài viết này sẽ phân tích chi tiết cơ chế DPPA, lợi ích, thách thức và triển vọng ứng dụng trong điện mặt trời thương mại tại Việt Nam.

DPPA là gì? Cơ chế hoạt động và các mô hình triển khai

Định nghĩa và nguyên lý hoạt động

Cơ chế mua bán điện trực tiếp (DPPA) cho phép các doanh nghiệp tiêu thụ điện lớn ký hợp đồng mua điện trực tiếp từ nhà sản xuất năng lượng tái tạo, như điện mặt trời, mà không cần thông qua EVN. Điều này giúp các doanh nghiệp chủ động nguồn cung, kiểm soát chi phí và đáp ứng mục tiêu phát triển bền vững. Đặc biệt, DPPA tạo điều kiện thuận lợi cho việc phát triển điện mặt trời thương mại, thúc đẩy thị trường điện cạnh tranh và minh bạch hơn.

Các mô hình DPPA tại Việt Nam

Tại Việt Nam, DPPA được triển khai qua hai mô hình chính: 

• Qua lưới điện quốc gia: Cho phép các doanh nghiệp mua điện từ nhà sản xuất điện mặt trời thông qua hệ thống lưới điện hiện có.
• Qua lưới điện kết nối riêng: Cho phép các bên thiết lập hệ thống truyền tải riêng, phù hợp với các dự án điện mặt trời có quy mô lớn hoặc tại các khu công nghiệp.

Khung pháp lý và chính sách hỗ trợ DPPA tại Việt Nam

Nghị định 80/2024/NĐ-CP và Nghị định 57/2025/NĐ-CP

Nghị định 80/2024/NĐ-CP đã mở đường cho cơ chế DPPA tại Việt Nam, tạo tiền đề cho các doanh nghiệp tham gia mua bán điện trực tiếp. Tiếp theo, Nghị định 57/2025/NĐ-CP chính thức hóa cơ chế này, mở rộng phạm vi áp dụng và quy định chi tiết hơn về các điều kiện tham gia. Đặc biệt, Nghị định 57 cho phép các dự án điện mặt trời mái nhà và điện mặt trời thương mại tham gia DPPA, thúc đẩy phát triển năng lượng tái tạo.

Điều kiện tham gia và quy trình đăng ký

Để tham gia DPPA, nhà sản xuất điện mặt trời cần có công suất lắp đặt tối thiểu theo quy định và đáp ứng các yêu cầu kỹ thuật. Khách hàng tiêu thụ điện lớn phải có sản lượng tiêu thụ điện bình quân từ 200.000 kWh/tháng trở lên. Quy trình đăng ký bao gồm việc nộp hồ sơ, thỏa thuận hợp đồng và thực hiện các thủ tục kỹ thuật cần thiết để kết nối hệ thống điện mặt trời vào lưới điện.

Lợi ích của DPPA đối với điện mặt trời thương mại

Đối với doanh nghiệp tiêu thụ điện

Tham gia DPPA giúp doanh nghiệp tiêu thụ điện lớn chủ động nguồn cung, ổn định chi phí và đạt được các chứng chỉ xanh. Việc sử dụng điện mặt trời thông qua DPPA không chỉ giảm chi phí năng lượng mà còn nâng cao hình ảnh doanh nghiệp trong việc bảo vệ môi trường. Đặc biệt, các doanh nghiệp xuất khẩu có thể đáp ứng yêu cầu về sử dụng năng lượng tái tạo từ các thị trường quốc tế.

Đối với nhà đầu tư và nhà sản xuất điện mặt trời

DPPA mở ra cơ hội lớn cho các nhà đầu tư và nhà sản xuất điện mặt trời tiếp cận trực tiếp với khách hàng tiêu thụ điện lớn. Điều này giúp giảm phụ thuộc vào EVN, tăng tính cạnh tranh và đảm bảo đầu ra ổn định cho các dự án điện mặt trời. Ngoài ra, DPPA còn tạo điều kiện thuận lợi cho việc huy động vốn và phát triển các dự án điện mặt trời mới.

Thách thức và giải pháp khi triển khai DPPA

Thách thức

Mặc dù DPPA mang lại nhiều lợi ích, nhưng vẫn tồn tại một số thách thức như hạ tầng kỹ thuật chưa đồng bộ, quy định pháp lý cần được hoàn thiện và thiếu kinh nghiệm trong việc đàm phán hợp đồng. Đối với điện mặt trời, việc tích hợp vào lưới điện quốc gia và đảm bảo ổn định nguồn cung cũng là những vấn đề cần được giải quyết.

Giải pháp

Để khắc phục các thách thức, cần đầu tư nâng cấp hạ tầng kỹ thuật, hoàn thiện khung pháp lý và đào tạo nguồn nhân lực chuyên môn. Đối với điện mặt trời, việc áp dụng các công nghệ lưu trữ năng lượng và quản lý thông minh sẽ giúp tối ưu hóa hiệu quả sử dụng và tích hợp vào hệ thống điện. Ngoài ra, cần có các chính sách khuyến khích và hỗ trợ tài chính cho các dự án điện mặt trời tham gia DPPA.

Kết luận

Cơ chế mua bán điện trực tiếp (DPPA) đánh dấu bước tiến quan trọng trong việc thúc đẩy phát triển điện mặt trời thương mại tại Việt Nam. Bằng cách cho phép các doanh nghiệp tiêu thụ điện lớn ký kết hợp đồng trực tiếp với nhà sản xuất điện mặt trời, DPPA không chỉ giúp tối ưu hóa chi phí năng lượng mà còn hỗ trợ đạt được các mục tiêu phát triển bền vững. Với khung pháp lý ngày càng hoàn thiện và sự quan tâm từ cả nhà đầu tư lẫn doanh nghiệp, điện mặt trời sẽ tiếp tục đóng vai trò then chốt trong quá trình chuyển đổi năng lượng xanh và xây dựng thị trường điện cạnh tranh.

Câu hỏi thường gặp (FAQ)

1.Ai có thể tham gia cơ chế DPPA?

Các nhà sản xuất năng lượng tái tạo và khách hàng sử dụng điện lớn (tiêu thụ từ 200.000 kWh/tháng trở lên).

2.Làm thế nào để đăng ký tham gia DPPA?

Liên hệ với Công ty Vận hành Hệ thống điện và Thị trường điện Quốc gia (NSMO) để được hướng dẫn chi tiết về quy trình đăng ký.

3.DPPA có áp dụng cho điện mặt trời mái nhà không?

Có, theo Nghị định 57/2025/NĐ-CP, điện mặt trời mái nhà có thể tham gia DPPA qua lưới điện kết nối riêng.

4.Lợi ích chính của DPPA là gì?

Giúp doanh nghiệp tiết kiệm chi phí điện, đạt mục tiêu phát triển bền vững và tăng tính cạnh tranh trên thị trường.

Tìm hiểu thêm tại: 

Thông tin liên hệ:

CÔNG TY CỔ PHẦN NĂNG LƯỢNG XANH AN GIA
Văn phòng: 110 Đường Số 14, Khu đô thị Him Lam, Quận 7, Hồ Chí Minh, Việt Nam
Lĩnh vực: Điện mặt trời, sạc ô tô điện
Hotline: 0946 221 301
Email:angia.greenenergy@gmail.com
Website: ag-greenenergy.com (Điện mặt trời)
Website: https://www.thietbixedien.vn/ (Sạc ô tô điện EverEV, Sạc ô tô điện Weidmuller, Sạc ô tô điện BESEN)