Bảo dưỡng & bảo trì hệ thống điện mặt trời (O&M)

2023/10/20

Bài viết này sẽ thảo luận chi tiết về tầm quan trọng của việc bảo trì & bảo dưỡng hệ thống điện mặt trời (O&M), và xu hướng công nghệ mới, và cách lựa chọn nhà cung cấp dịch vụ O&M phù hợp.

Năng lượng mặt trời đang ngày càng trở nên phổ biến ở Việt Nam nhờ tiềm năng lớn về nguồn năng lượng tái tạo. Tuy nhiên, để duy trì hiệu suất và tuổi thọ của hệ thống điện mặt trời, việc bảo dưỡng và bảo trì (O&M) là vô cùng quan trọng. Bài viết này sẽ thảo luận chi tiết về tầm quan trọng của O&M, các hoạt động bảo dưỡng cơ bản, xu hướng công nghệ mới, và cách lựa chọn nhà cung cấp dịch vụ O&M phù hợp.

Nhân viên AG GREEN ENERGY đang thực hiện việc kiểm tra tầm soát lỗi inverter

I. Giới thiệu

Năng lượng mặt trời đang được sử dụng ngày một phổ biến tại Việt Nam, với hơn 16GW công suất đã được lắp đặt. Theo ước tính, đến năm 2030, công suất điện mặt trời có thể đạt 45GW. Sự phát triển mạnh mẽ này nhờ vào tiềm năng nguồn năng lượng dồi dào của đất nước.

Tuy nhiên, để duy trì hoạt động ổn định và hiệu quả của các hệ thống điện mặt trời, việc thực hiện bảo dưỡng và bảo trì (O&M) định kỳ là vô cùng cần thiết. O&M giúp kéo dài tuổi thọ của các thiết bị, đồng thời tối ưu hóa năng suất và hiệu quả kinh tế.

II. Lợi ích của bảo dưỡng & bảo trì hệ thống điện mặt trời

O&M mang lại nhiều lợi ích quan trọng cho các hệ thống điện mặt trời:

Tối ưu hóa hiệu suất hoạt động: O&M giúp đảm bảo các thiết bị luôn hoạt động tốt nhất, hạn chế sự cố và gián đoạn. Hệ thống điện mặt trời được bảo trì tốt có thể hoạt động với hiệu suất cao hơn 95%.
Tiết kiệm chi phí: Việc bảo trì thường xuyên sẽ giúp phát hiện và khắc phục sớm các vấn đề tiềm ẩn, tránh những hư hỏng lớn dẫn đến chi phí sửa chữa đắt đỏ.
Kéo dài tuổi thọ thiết bị: Thay thế linh kiện đúng lúc sẽ giúp kéo dài tuổi thọ của các thiết bị, có thể lên tới 25-30 năm thay vì 20-25 năm như kỳ vọng ban đầu.
Đảm bảo an toàn cho công nhân: O&M giúp đánh giá và xử lý kịp thời các vấn đề an toàn, giảm nguy cơ tai nạn cho công nhân vận hành.
Bảo vệ môi trường: Hệ thống điện mặt trời được bảo trì tốt sẽ ít phát thải hơn, góp phần bảo vệ môi trường.

Như vậy, đầu tư cho O&M là hoàn toàn xứng đáng, mang lại nhiều giá trị kinh tế và xã hội.

III. Các công việc bảo dưỡng & bảo trì cơ bản

Các hoạt động O&M cơ bản bao gồm:

1. Làm sạch hệ thống

Làm sạch bề mặt tấm PV là hoạt động hết sức cần thiết để đảm bảo hệ thống điện mặt trời hoạt động ở trạng thái tốt nhất

Làm sạch bụi bẩn, các vật thể lạ trên các tấm pin mặt trời định kỳ 6-12 tháng, tùy theo điều kiện khí hậu và môi trường. Việc làm sạch giúp pin hấp thụ tối đa ánh nắng mặt trời.
Kiểm tra và làm sạch hệ thống điện, máy biến áp, các thiết bị điện tử. Loại bỏ bụi bẩn, côn trùng có thể gây ra sự cố.

2. Kiểm tra thường xuyên

Kiểm tra hiệu suất hoạt động và các thông số kỹ thuật của hệ thống định kỳ hàng tháng/quý.
Phát hiện sớm các vấn đề như hao hụt năng lượng, suy giảm công suất.
Giám sát hoạt động các thiết bị điện, tủ điện.
Đo điện trở tiếp địa, đánh giá hệ thống chống sét.

3. Bảo trì thiết bị

Kiểm tra tầm soát lỗi
Thay thế linh kiện hư hỏng theo định kỳ hoặc khi cần thiết.
Nâng cấp và thay đổi các thiết bị cũ, lỗi thời.
Bảo dưỡng hệ thống điện, máy biến áp, máy inverter, tủ điện theo khuyến cáo của nhà sản xuất.
Kiểm tra và thay thế dây cáp, kết nối, aptomat khi cần thiết.

Việc lập kế hoạch và thực hiện O&M định kỳ là vô cùng quan trọng, giúp hệ thống hoạt động ổn định, an toàn và hiệu quả.

IV. Công nghệ mới trong O&M

Dịch vụ bảo trì và bảo dưỡng hệ thống điện mặt trời tại AG Green Energy luôn được kĩ thuật viên theo dõi tình trạng hoạt động từ xa qua IoT (Internet of Things) Cùng với sự phát triển của công nghệ 4.0, O&M hệ thống điện mặt trời đang được cải thiện đáng kể nhờ ứng dụng công nghệ Internet of Things và các công nghệ hiện đại khác:

Hệ thống giám sát từ xa: cho phép giám sát hoạt động hệ thống điện mặt trời từ xa 24/7 thông qua các cảm biến IoT. Dữ liệu được thu thập và phân tích bằng AI để phát hiện sớm các vấn đề.
Phần mềm dự báo bảo trì: Sử dụng AI và machine learning để dự đoán hư hỏng thiết bị, từ đó lên kế hoạch bảo trì. Giúp bảo trì chủ động và tiết kiệm chi phí.
Máy bay không người lái: Được sử dụng để bay lượn kiểm tra hệ thống tại các vị trí khó tiếp cận, thay thế việc sử dụng thang máy truyền thống.
Robot tự động: Robot có thể tự động làm sạch các tấm pin mặt trời một cách nhanh chóng và an toàn.

Việc ứng dụng công nghệ mới sẽ giúp O&M điện mặt trời trở nên thông minh và hiệu quả hơn. Tuy nhiên, chi phí đầu tư ban đầu có thể cao, cần tính toán kỹ về hiệu quả kinh tế.

V. Quản lý và tuân thủ

O&M cần được thực hiện dựa trên các tiêu chuẩn và quy định hiện hành, bao gồm:

Tuân thủ các quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về lắp đặt và vận hành hệ thống điện mặt trời.
Áp dụng các tiêu chuẩn quốc tế như IEC, ISO trong kiểm tra, bảo trì thiết bị.
Thực hiện O&M theo khuyến cáo của các nhà sản xuất thiết bị.
Lưu trữ hồ sơ, lịch sử vận hành và bảo trì theo quy định.
Tuân thủ các quy định về an toàn lao động và bảo vệ môi trường.

Do đó, các đơn vị cần xây dựng quy trình và phân công nhân sự chuyên trách để quản lý O&M một cách chuyên nghiệp. Điều này sẽ giúp vận hành an toàn, hiệu quả và tuân thủ quy định.

VI. Cách lựa chọn dịch vụ O&M

Để chọn được nhà cung cấp O&M đáng tin cậy, các chủ đầu tư cần xem xét các yếu tố sau:

Kinh nghiệm & uy tín: Ưu tiên các đơn vị có nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực, có uy tín và nguồn nhân lực chất lượng.
Dịch vụ toàn diện: Cung cấp đầy đủ các dịch vụ O&M, từ bảo trì định kỳ đến xử lý sự cố khẩn cấp.
Giải pháp công nghệ: Sử dụng các công nghệ tiên tiến trong giám sát và bảo trì như IoT, dữ liệu lớn, AI.
Chi phí hợp lý: Mức phí dịch vụ phù hợp với chất lượng và phạm vi cung cấp. So sánh báo giá nhiều đơn vị.
Chính sách bảo hành: Có chính sách bảo hành, đảm bảo chất lượng dịch vụ sau bàn giao.

Lựa chọn đúng đối tác O&M sẽ giúp tối ưu hóa hiệu quả đầu tư hệ thống điện mặt trời

VII. Tầm quan trọng của kế hoạch bảo trì dài hạn

Để O&M đạt hiệu quả tối ưu, các đơn vị cần xây dựng kế hoạch bảo trì dài hạn (LTMP), bao gồm:

Lập lịch trình bảo trì chi tiết hàng năm/quý cho từng hạng mục thiết bị.
Dự toán ngân sách và nguồn lực cho O&M hàng năm.
Xây dựng quy trình vận hành và bảo trì chuẩn.
Đào tạo nhân lực vận hành và bảo trì.
Lên kế hoạch thay thế thiết bị theo chu kỳ.
Cập nhật công nghệ mới trong bảo trì.
Lưu trữ số liệu và phân tích xu hướng để cải tiến hoạt động.

Việc lập kế hoạch bảo trì dài hạn sẽ là cơ sở để thực hiện O&M một cách chủ động, hiệu quả và tiết kiệm chi phí nhất.

VIII. Hợp đồng dịch vụ O&M

Để đảm bảo quyền lợi của cả hai bên, các chủ đầu tư - khách hàng nên ký kết hợp đồng dịch vụ O&M với nhà cung cấp. Hợp đồng cần có các nội dung chính:

Phạm vi công việc: chi tiết các dịch vụ O&M cung cấp.
Chỉ tiêu kỹ thuật: các chỉ tiêu về hiệu suất, sản lượng điện, thời gian khắc phục sự cố...
Trách nhiệm & nghĩa vụ của nhà cung cấp dịch vụ.
Lịch trình, tiến độ thực hiện hợp đồng.
Điều khoản thanh toán, phương thức thanh toán.
Chế tài trong trường hợp vi phạm hợp đồng.
Các điều khoản về bảo mật, bản quyền.

Việc ký hợp đồng chi tiết, rõ ràng sẽ giúp đôi bên cùng hưởng lợi từ quan hệ hợp tác lâu dài.