Theo Quy hoạch Phát triển Ä‘iện lá»±c quốc gia Ä‘ã được Chính phủ phê duyệt, từ nay đến năm 2030, ngành Ä‘iện cần 148 tá»· USD vốn đầu tÆ° để phát triển nguồn Ä‘iện. Các chuyên gia kinh tế cho rằng, dù Tập Ä‘oàn Điện lá»±c Việt Nam (EVN) và Tập Ä‘oàn Dầu khí Việt Nam (PVN) sẽ tiếp tục Ä‘óng vai trò quan trọng, nhÆ°ng đầu tÆ° má»›i vào ngành Ä‘iện vẫn cần phải huy Ä‘á»™ng từ khu vá»±c tÆ° nhân.

Trong khi năng lượng hóa thạch Ä‘ang ngày càng cạn kiệt và trở nên bức thiết Ä‘ã đặt ra yêu cầu khai thác nguồn năng lượng tái tạo, sạch, an toàn để thay thế. Việc làm này không chỉ có ý nghÄ©a về an ninh năng lượng mà còn có ý nghÄ©a to lá»›n trong việc bảo vệ môi trường sống. 

Cần khuyến khích các nhà đầu tÆ° tÆ° nhân tham gia dá»± án năng lượng tái tạo

Việt Nam có nhiều tiềm năng về nÆ°á»›c, gió và năng lượng mặt trời để phát triển Ä‘iện sạch. CÆ¡ há»™i để xây dá»±ng nhà máy khí và pin cho Ä‘iện tái tạo là rất khả thi. CÅ©ng Ä‘ã có nhiều nhà đầu tÆ° rất quan tâm tá»›i lÄ©nh vá»±c này. Tuy nhiên, số lượng dá»± án triển khai đến nay đều còn khá khiêm tốn. Nguyên nhân vẫn là do thiếu những cÆ¡ chế, chính sách phù hợp để khuyến khích và thúc đẩy họ từ chá»— chỉ quan tâm sang hiện thá»±c hóa thành các quyết định đầu tÆ°.

Có ý kiến cho rằng, nhu cầu sá»­ dụng Ä‘iện Ä‘ang ngày càng tăng cao và việc hoàn thiện hệ thống truyền tải Ä‘iện cần phải được thá»±c hiện càng sá»›m càng tốt, trong khi Ä‘ó, nguồn lá»±c của nhà nÆ°á»›c lại có hạn. Vì thế, rất cần Ä‘á»™ng lá»±c để thúc đẩy hợp tác đối tác công tÆ°. Qua Ä‘ó, đề cao hÆ¡n nữa vai trò của khu vá»±c kinh tế tÆ° nhân trong các khâu nhÆ° quản lý, phân phối giá bán lẻ hợp lý…

Số lượng các quốc gia thúc đẩy năng lượng tái tạo thông qua chính sách há»— trợ trá»±c tiếp Ä‘ã tăng mạnh và ngày càng nhiều nÆ°á»›c Ä‘ang phát triển áp dụng các mục tiêu và chính sách má»›i cho năng lượng tái tạo. Vá»›i các chính sách há»— trợ được các quốc gia triển khai trên toàn cầu, đầu tÆ° tÆ° nhân Ä‘ã liên tục gia tăng và chiếm tá»· lệ ngày càng cao trong tổng đầu tÆ° vào năng lượng tái tạo. 

Khu vá»±c Đông Á - Thái Bình DÆ°Æ¡ng được Ä‘ánh giá có mức đầu tÆ° tÆ° nhân cao nhất (Ä‘ây cÅ©ng là Ä‘iểm đến hàng đầu cho đầu tÆ° tÆ° nhân vào năng lượng tái tạo), tiếp theo là Tây Âu, và Hoa Kỳ. Đầu tÆ° tÆ° nhân chủ yếu vào năng lượng mặt trời và gió. Điều này càng phản ánh sá»± phát triển của công nghệ năng lượng mặt trời và năng lượng gió hiện nay. 

Tại Việt Nam, đầu tÆ° cho năng lượng tái tạo từ khu vá»±c tÆ° nhân Ä‘ang có nhiều tín hiệu khởi sắc. Theo số liệu của Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng, hiện Ä‘ang có hàng trăm dá»± án Ä‘iện mặt trời Ä‘ã và Ä‘ang chờ phê duyệt, bổ sung vào quy hoạch Ä‘iện. Trong Ä‘ó, 121 dá»± án Ä‘ã được phê duyệt bổ sung vào quy hoạch Ä‘iện quốc gia và cấp tỉnh, vá»›i tổng công suất phát Ä‘iện đến năm 2020 là 6.100 MW.

Đến nay, tổng công suất đăng ký đầu tÆ° Ä‘iện mặt trời Ä‘ã lên tá»›i hÆ¡n 26.000 MW. Trong số Ä‘ó, có không ít dá»± án lá»›n, nhÆ° má»™t dá»± án của tÆ° nhân đầu tÆ° đặt tại tỉnh Ninh Thuận, vá»›i cụm 3 nhà máy, công suất lên tá»›i 330 MWP, Ä‘ã hòa lÆ°á»›i Ä‘iện quốc gia trong tháng 4/2019.

Đây sẽ là cụm nhà máy năng lượng Ä‘iện mặt trời lá»›n nhất Đông Nam Á, vá»›i tổng số hÆ¡n 1 triệu tấm pin, có tổng vốn đầu tÆ° hÆ¡n 7.000 tá»· đồng. Dá»± án góp phần giảm gần 304.400 tấn CO2 thải ra môi trường má»—i năm.

Đại diện Ngân hàng Thế giá»›i (World Bank) và Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) cho rằng, huy Ä‘á»™ng vốn tÆ° nhân để phát triển năng lượng tái tạo là hÆ°á»›ng Ä‘i phù hợp vá»›i chiến lược và mục tiêu của Chính phủ Việt Nam trong giai Ä‘oạn hiện nay. Điều quan trọng là, Chính phủ cần xác lập cÆ¡ chế phê duyệt dá»± án minh bạch, dá»… tiếp cận hÆ¡n, tạo được thị trường có giá bán Ä‘iện ở mức khả thi và quy định hợp đồng mua bán Ä‘iện theo hÆ°á»›ng giảm rủi ro cho nhà đầu tÆ° hÆ¡n nữa.

Trong bản “Báo cáo kế hoạch năng lượng sản xuất tại Việt Nam” (phiên bản 2.0) của Diá»…n Ä‘àn doanh nghiệp Việt Nam (VBF) Ä‘Æ°a ra 6 khuyến nghị cÆ¡ bản để phát triển năng lượng tái tạo của Việt Nam. Bản báo cáo nhấn mạnh đến việc khuyến khích các chuyên gia năng lượng trong khu vá»±c tÆ° nhân tham gia há»— trợ xây dá»±ng Tổng sÆ¡ đồ Ä‘iện VIII, trong Ä‘ó đặc biệt Æ°u tiên phát triển năng lượng tái tạo, khí, pin lÆ°u trữ và sá»­ dụng hiệu quả năng lượng. Trừ lÄ©nh vá»±c pin lÆ°u trữ má»›i trở thành giải pháp có chi phí phải chăng trong thời gian gần Ä‘ây, khuyến nghị này phản ánh các mục tiêu Ä‘ã được nêu trong Báo cáo - phiên bản 1.0 trÆ°á»›c Ä‘ây.

Mặt khác, Báo cáo khuyến nghị cần thá»±c hiện các quy định pháp luật và các Æ°u Ä‘ãi để khuyến khích nhà đầu tÆ° tÆ° nhân phát triển các dá»± án năng lượng tái tạo có quy mô lá»›n và nhỏ, chẳng hạn nhÆ° Ä‘iện mặt trời áp mái, pin lÆ°u trữ, trang trại Ä‘iện mặt trời, Ä‘iện mặt trời nổi, Ä‘iện gió ngoài khÆ¡i và trên bờ, Ä‘iện sinh khối; Ä‘Æ¡n giản hóa quy trình phê duyệt dá»± án trong khi vẫn duy trì các hệ thống Ä‘iện an toàn.

Theo Petrotimes